<?xml version="1.0" ?>
<!DOCTYPE book PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.2-Based Variant V1.1//EN" "dtd/kdex.dtd" [
  <!ENTITY kappname "&ksokoban;">
  <!ENTITY package "tdegames">
  <!ENTITY % Dutch "INCLUDE"> <!-- change language only here -->
  <!ENTITY % addindex "IGNORE">
]>
	
<book lang="&language;">
<bookinfo>
<title>Het handboek van &ksokoban;</title>

<authorgroup>
<author><firstname>Anders</firstname> <surname>Widell</surname> <affiliation> <address><email>awl@passagen.se</email></address>
</affiliation>
</author>
</authorgroup>

&Niels.Reedijk;&Rinse.Devries;&Sander.Koning; 

<copyright>
<year>2000</year>
<holder>Anders Widell</holder>
</copyright>

<legalnotice>&FDLNotice;</legalnotice>

<date>2003-09-17</date>
<releaseinfo>0.4.2</releaseinfo>

<abstract>
<para>&ksokoban; is een &kde;-versie van het Japanse magazijnmeesterspel <quote>sokoban</quote>. Dit document beschrijft &ksokoban; versie 0.4.2. </para>
</abstract>

<keywordset>
<keyword>KDE</keyword>
<keyword>tdegames</keyword>
<keyword>spel</keyword>
<keyword>sokoban</keyword>
<keyword>ksokoban</keyword>
</keywordset>
</bookinfo>

<chapter id="introduction">
<title>Inleiding</title>

<para>Het eerste sokoban-spel is gemaakt in 1982 door Hiroyuki Imabayashi bij het Japanse bedrijf Thinking Rabbit, Inc. <quote>sokoban</quote> is Japans voor <quote>magazijnmeester</quote>. Het idee is dat u een magazijnmeester bent en probeert kratten naar hun plek in een magazijn te duwen. </para>

<para>Het probleem is dat u niet aan de kratten kunt trekken of eroverheen klimmen. Als u niet voorzichtig bent dan kunnen enkele kratten vast komen te staan op de verkeerde plek en/of uw doorgang blokkeren. </para>

<para>Het oplossen van een niveau kan vrij lastig zijn. Maar als u het uzelf nog moeilijker wilt maken, probeer dan het aantal zetten en/of duwen die u gebruikt om het niveau op te lossen te beperken. </para>

<para>Om het spel toegankelijker te maken voor kinderen (jonger dan 10 jaar) zijn er collecties met eenvoudigere niveaus toegevoegd aan &ksokoban;. Deze zijn gemarkeerd als <emphasis>(eenvoudig)</emphasis>. Deze niveaus zijn natuurlijk ook geschikt voor volwassen, bijvoorbeeld als u het uzelf niet te moeilijk wilt maken. </para>
</chapter>

<chapter id="how-to-play">
<title>Het spel</title>

<para>Het doel van het spel is om alle rode diamanten naar hun positie te duwen, welke zijn gemarkeerd met een groene glazen cirkel. </para>

<para>Gebruik de pijltoetsen of de muis om de magazijnmeester voort te bewegen. Als u naar een diamant toegaat met de cursortoetsen of de <mousebutton>middelste</mousebutton> muisknop, en er niets dat de overzijde blokkeert, dan duwt u de diamant naar voren. U kunt niet aan de diamanten trekken, dus als u de diamant in een hoek duwt krijgt u die daar niet meer weg. U kunt ook niet over diamanten heen klimmen, dus u kunt vast komen te zitten in een deel van het doolhof doordat de weg door diamanten wordt geblokkeerd. U kunt bovendien niet meer dan 1 diamant tegelijk wegduwen. </para>

<para>Als u merkt dat u de diamanten zodanig hebt verplaatst dat u het niveau niet kunt oplossen, dan kunt u uw zetten ongedaan maken, net zo lang totdat u terug bent op een positie waar de fout nog niet gemaakt is. U kunt ook het niveau herstarten en opnieuw beginnen. </para>

<sect1 id="controls">
<title>Besturing</title>

<para>
<informaltable>
<tgroup cols="2">
<thead>
<row><entry>Toets</entry><entry>Actie</entry></row>
</thead>

<tbody>
<row><entry>Pijltoetsen </entry><entry>Één stap in een bepaalde richting zetten </entry></row>
<row><entry><keycombo action="simul">&Ctrl;<keycap>pijltoetsen</keycap></keycombo> </entry><entry>Zover als mogelijk in een bepaalde richting lopen zonder een diamant te verplaatsen </entry></row>
<row><entry><keycombo action="simul">&Shift;<keycap>Pijltoetsen</keycap></keycombo> </entry><entry>Zover als mogelijk in een bepaalde richting lopen en een diamant die op het pad ligt verplaatsen </entry></row>
<row><entry><mousebutton>Linker</mousebutton> muisknop </entry><entry>Ga naar een plek in het doolhof dat kan worden bereikt zonder een diamant te verplaatsen </entry></row>
<row><entry><mousebutton>Middelste</mousebutton> muisknop of <keycombo action="simul">&Ctrl;<keycap>Z</keycap></keycombo></entry><entry>Maak de laatste zet ongedaan </entry></row>
<row><entry><mousebutton>Rechter</mousebutton> muisknop </entry><entry>Ga in een rechte lijn een bepaalde richting op, waarbij een op het pad liggende diamant wordt weggeduwd </entry></row>
<row><entry><mousebutton>Muiswiel</mousebutton></entry><entry>Loop door de uitgevoerde zetten </entry></row>
<row><entry><keycombo action="simul">&Ctrl;&Shift;<keycap>Z</keycap></keycombo></entry><entry>Voer de laatst ongedaan gemaakte zet opnieuw uit </entry></row>
<row><entry><keycap>N</keycap> </entry><entry>Ga naar het volgende niveau in de huidige niveaucollectie </entry></row>
<row><entry><keycap>P</keycap> </entry><entry>Ga naar het vorige niveau in de huidige niveaucollectie </entry></row>
<row><entry>&Esc; </entry><entry>Herstart het huidige niveau </entry></row>
<row><entry><keycombo action="simul">&Ctrl;<keycap>Q</keycap></keycombo></entry><entry>Beëindigt het spel </entry></row>
</tbody>
</tgroup>
</informaltable>
</para>
</sect1>

<sect1 id="loading-external-levels">
<title>Externe niveaus laden</title>

<para>&ksokoban; kan externe sokoban-niveaus uit tekstbestanden laden. U kunt niveaus laden via menuoptie <menuchoice><guimenu>Spel</guimenu><guimenuitem>Niveaus laden...</guimenuitem></menuchoice>, of door het URL-adres van een niveaubestand op te geven als commandoregelargument tijdens het opstarten van &URL; vanuit een terminal. </para>

<para>De externe bestanden dienen te zijn opgemaakt met behulp van de standaard tekens die in onderstaande tabel staan. Als het bestand meer dan één niveau bevat, dan dienen de niveaus van elkaar gescheiden te worden met lege regels. Het bestand mag tekst tussen de niveaus bevatten. </para>

<informaltable>
<tgroup cols="2">
<thead>
<row><entry>Karakter</entry><entry>Betekenis</entry></row>
</thead>

<tbody>
<row><entry><literal>#</literal></entry><entry>Muur</entry></row>
<row><entry><emphasis>(witruimte)</emphasis></entry><entry>Leeg vak</entry></row>
<row><entry><literal>.</literal></entry><entry>Doelvak</entry></row>
<row><entry><literal>$</literal></entry><entry>Object op een leeg vak</entry></row>
<row><entry><literal>*</literal></entry><entry>Object op een doelvak</entry></row>
<row><entry><literal>@</literal></entry><entry>Beginpositie op een leeg vak</entry></row>
<row><entry><literal>+</literal></entry><entry>Beginpositie op een doelvak</entry></row>
</tbody>
</tgroup>
</informaltable>

<para>Als voorbeeld ziet u hieronder het eerste niveau uit de collectie <emphasis>Microban</emphasis> als tekstweergave: </para>

<para>
<screen>####
# .#
#  ###
#*@  #
#  $ #
#  ###
####
</screen>
</para>
</sect1>
</chapter>

<chapter id="menu-reference">
<title>Menureferentie</title>

<para>Dit is een korte uitleg van alle menu's in &ksokoban;.</para>

<sect1 id="game-menu">
<title>Het menu <guimenu>Spel</guimenu></title>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><menuchoice><guimenu>Spel</guimenu> <guimenuitem>Niveaus laden...</guimenuitem> </menuchoice></term>
<listitem>
<para><action>Opent een extern niveau</action>. Zie de sectie <link linkend="loading-external-levels">Externe niveaus laden</link> voor meer informatie.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><menuchoice><shortcut><keycap>N</keycap></shortcut> <guimenu>Spel</guimenu> <guimenuitem>Volgend niveau</guimenuitem> </menuchoice></term>
<listitem>
<para><action>Laadt het volgende niveau.</action></para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><menuchoice><shortcut><keycap>P</keycap></shortcut> <guimenu>Spel</guimenu> <guimenuitem>Vorig niveau</guimenuitem> </menuchoice></term>
<listitem>
<para><action>Ga naar het vorige niveau.</action></para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><menuchoice><shortcut>&Esc;</shortcut> <guimenu>Spel</guimenu> <guimenuitem>Niveau herstarten</guimenuitem> </menuchoice></term>
<listitem>
<para><action>Herstart het huidige niveau.</action></para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><menuchoice><guimenu>Spel</guimenu> <guisubmenu>Niveaucollectie</guisubmenu> </menuchoice></term>
<listitem>
<para><action>Opent een andere set niveaus</action>. &ksokoban; komt met verschillende sets, en u kunt ook nieuwe niveaus van internet halen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><menuchoice><shortcut><keycombo action="simul">&Ctrl;<keycap>Z</keycap></keycombo></shortcut> <guimenu>Spel</guimenu> <guimenuitem>Ongedaan maken</guimenuitem> </menuchoice></term>
<listitem>
<para><action>Maakt de laatste zet ongedaan</action></para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><menuchoice><shortcut><keycombo action="simul">&Ctrl;&Shift;<keycap>Z</keycap></keycombo></shortcut> <guimenu>Spel</guimenu> <guimenuitem>Opnieuw</guimenuitem> </menuchoice></term>
<listitem>
<para><action>Voert de laatste ongedaan gemaakte zet opnieuw uit.</action></para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><menuchoice><shortcut><keycombo action="simul">&Ctrl;<keycap>Q</keycap></keycombo></shortcut> <guimenu>Spel</guimenu> <guimenuitem>Afsluiten</guimenuitem> </menuchoice></term>
<listitem>
<para><action>Beëindigt</action> &ksokoban;.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect1>

<sect1 id="animation-menu">
<title>Het menu <guimenu>Animatie</guimenu></title>

<para>Met het menu <guimenu>Animatie</guimenu> kunt u de snelheid instellen waarmee zetherhalingen worden getoond. </para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><menuchoice><guimenu>Animatie</guimenu> <guisubmenu>Langzaam</guisubmenu> </menuchoice></term>
<listitem>
<para><action>Toont herhalingen in een langzaam tempo.</action>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><menuchoice><guimenu>Animatie</guimenu> <guisubmenu>Gemiddeld</guisubmenu> </menuchoice></term>
<listitem>
<para>Dit is de standaardinstelling, <action>toont herhalingen in een iets sneller tempo</action>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><menuchoice><guimenu>Animatie</guimenu> <guisubmenu>Snel</guisubmenu> </menuchoice></term>
<listitem>
<para><action>Toont herhalingen in het snelste tempo</action>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><menuchoice><guimenu>Animatie</guimenu> <guisubmenu>Uit</guisubmenu> </menuchoice></term>
<listitem>
<para><action>Toont geen animaties bij herhalingen</action>.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

</sect1>


<sect1 id="bookmarks">
<title>Het menu <guimenu>Bladwijzers</guimenu></title>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><menuchoice><guimenu>Bladwijzer</guimenu> <guisubmenu>Bladwijzer instellen</guisubmenu> </menuchoice></term>
<listitem>
<para>U kunt in &ksokoban; <action>bladwijzers zetten op een bepaalde positie in een niveau</action>. U kunt dit gebruiken om uzelf het telkens opnieuw uitvoeren van de eerste zetten in een niveau te besparen.</para>
<para>U kunt tot tien bladwijzers per keer instellen en ze bereiken via de sneltoets <keycombo action="simul">&Ctrl;<keycap><replaceable>X</replaceable></keycap></keycombo>, waarbij de <replaceable>X</replaceable> een cijfer is tussen de 0 en 9.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><menuchoice><guimenu>Bladwijzer</guimenu> <guisubmenu>Ga naar bladwijzer</guisubmenu> </menuchoice></term>
<listitem>
<para><action>Gaat naar de spelpositie die u eerder als bladwijzer hebt opgeslagen</action>.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

</sect1>

<sect1 id="help-menu">
<title>Het menu <guimenu>Help</guimenu></title>
<variablelist>
<varlistentry>
<term>
<menuchoice><shortcut> <keycombo action="simul"><keycap>F1</keycap></keycombo> </shortcut> <guimenu>Help</guimenu> <guimenuitem>&ksokoban; handboek...</guimenuitem> </menuchoice>
</term>
<listitem><para><action>Start het KDE-documentatiecentrum</action> met dit document.</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><menuchoice><guimenu>Help</guimenu> <guimenuitem>Bug rapporteren...</guimenuitem> </menuchoice></term>
<listitem><para><action>Opent een dialoog waarmee u een bug kunt rapporteren</action>, ook kunt u zo een wens op de <quote>wishlist</quote> plaatsen. Bugs zijn fouten in het programma.</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><menuchoice><guimenu>Help</guimenu> <guimenuitem>Info over &ksokoban;</guimenuitem> </menuchoice></term>
<listitem><para><action>Dit toont informatie over de programmaversie en de auteurs.</action></para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><menuchoice><guimenu>Help</guimenu> <guimenuitem>Info over KDE</guimenuitem> </menuchoice></term>
<listitem><para><action>Dit toont de KDE-versie en andere informatie.</action></para></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

</sect1>
</chapter>

<chapter id="credits">
<title>Dankbetuigingen en licentie</title>

<para>&ksokoban; is copyright &copy; 1998-2000 door Anders Widell <email>awl@passagen.se</email>. Voor de laatste informatie over &ksokoban;, gaat u naar de website van &ksokoban; op <ulink url="http://hem.passagen.se/awl/ksokoban/"> http://hem.passagen.se/awl/ksokoban/</ulink> </para>

<para>De achtergrondafbeeldingen <quote>starfield</quote> zijn genomen uit <ulink url="http://www.gimp.org/">The Gimp</ulink>. Alle andere illustraties zijn gemaakt door Anders Widell <email>awl@passagen.se</email>, met behulp van de <ulink url="http://www.povray.org/">Povray</ulink> ray tracer. </para>

<para>Alle huidige meegeleverde sokoban-niveaus zijn gemaakt door David W. Skinner <email>sasquatch@bentonrea.com</email>. Kijk voor meer informatie op zijn sokoban-pagina op <ulink url="http://users.bentonrea.com/~sasquatch/sokoban/">http://users.bentonrea.com/~sasquatch/sokoban/</ulink> </para>

&meld.fouten;&vertaling.niels;&vertaling.rinse; 
&underFDL; &underGPL; </chapter>

<appendix id="installation">
<title>Installatie</title>

&install.intro.documentation;

&install.compile.documentation;

</appendix>

&documentation.index; 
</book>