path: root/tde-i18n-nl/docs/tdebase/konqueror/basics.docbook

<chapter id="basics">

<chapterinfo>
<authorgroup>
<author>&Pamela.Roberts;</author>
&Niels.Reedijk;&Bram.Schoenmakers;&Rinse.Devries; 
</authorgroup>
<date>2003-10-20</date> <releaseinfo>3.2</releaseinfo> </chapterinfo>

<title>&konqueror; beginselen</title>

<important><para>Zoals alle &kde;-toepassingen is &konqueror; volledig instelbaar. Dit document beschrijft hoe &konqueror; zich gedraagt met de normale, standaard instellingen.</para>
<para>Een muis met drie knoppen kan handig zijn bij &konqueror; of ieder ander &kde;-programma. Wanneer uw muis maar twee knoppen heeft dient u uw systeem zo in te stellen dat u een &MMB; kunt nabootsen door beide knoppen tegelijkertijd in te drukken.</para>
<para>U kunt meer over het gebruik van de muis lezen in <xref linkend="lmb-mmb"/></para>
<para>Wanneer u gewend bent om bepaalde acties uit te voeren met een dubbelklik een kleine waarschuwing; &konqueror; is, net als de rest van &kde; standaard ingesteld op het gebruik van een enkele muisklik.</para></important>

<sect1 id="konq-start">
<title>&konqueror; starten</title>

<para>Omdat &konqueror; zowel een bestandsbeheerder als een webbrowser is, zal &konqueror; automatisch tussen deze twee standen schakelen. Het is makkelijker om al bij het opstarten de gewenste modus te kiezen.</para>

<itemizedlist>
<listitem><para>Wanneer u een <guiicon>Huis</guiicon>-pictogram heeft op het paneel of op uw bureaublad, klik dan met de <mousebutton>linker</mousebutton> muisknop op dit pictogram wanneer u &konqueror; als bestandsbeheerder wilt starten.</para></listitem>

<listitem><para>Of klik met de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop op het <guiicon>Wereldbol</guiicon>-pictogram wanneer u &konqueror; wilt starten als webbrowser.</para></listitem>

<listitem><para>Vanuit het <guimenu>K</guimenu>-menu, selecteer <menuchoice><guisubmenu>Internet</guisubmenu><guimenuitem>Konqueror</guimenuitem></menuchoice> om &konqueror; als webbrowser te starten, of selecteer <guimenuitem>Persoonlijke map</guimenuitem> om &konqueror; als bestandsbeheerder te starten. </para></listitem>

<listitem><para>U kunt &konqueror; ook via een commando opstarten. Met <keycombo action="simul">&Alt;<keycap>F2</keycap></keycombo> opent u het dialoogvenster <guilabel>Commando uitvoeren...</guilabel>. Om &konqueror; als bestandsbeheerder te starten typt u het commando  <userinput><command>konqueror</command></userinput> en drukt u op te toets <keycap>Enter</keycap>, of klikt u op de knop  <guibutton>Uitvoeren</guibutton>. Om &konqueror; als webbrowser te starten typt u gewoon een &URL; in, zoals <userinput>http://www.konqueror.org</userinput>.</para></listitem>

</itemizedlist>

<para>&konqueror; wordt ook automatisch gestart wanneer u met de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop op een map klikt op het bureaublad, zoals een harddisk of het pictogram van de <guiicon>Prullenbak</guiicon>. </para>


</sect1>

<sect1 id="parts">
<title>De onderdelen van &konqueror;</title>

<para>Een overzicht van de belangrijkste onderdelen van &konqueror;'s venster:</para>

<mediaobject>
<imageobject><imagedata format="PNG" fileref="parts.png"/></imageobject>
<textobject>
<phrase>Dit is een schermafbeelding van &konqueror;</phrase>
</textobject>
</mediaobject>

<para>De <interface>titelbalk</interface> is de balk helemaal bovenaan het venster van &konqueror; en werkt hetzelfde als bij andere &kde;-toepassingen. Klik met de <mousebutton>rechter</mousebutton>muisknop op deze balk om het titelbalkmenu tevoorschijn te halen.</para>

<para>De <interface>menubalk</interface> is de balk die alle namen bevat van de menu's. Klik met de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop op een naam om het menu zichtbaar of onzichtbaar te maken, of gebruik als sneltoets <keycombo action="simul">&Alt;<keycap> de onderstreepte letter </keycap></keycombo> in de naam. Bijvoorbeeld <keycombo action="simul">&Alt;<keycap>w</keycap></keycombo> zal het menu <guimenu>Bewerken</guimenu>. De verschillende menu's worden behandeld in de <link linkend="menubar">Menubalk</link>-sectie van dit document.</para>

<para>De <interface>werkbalk</interface> bevat pictogrammen (knoppen) van een aantal vaak gebruikte handelingen. U activeert zo'n kon door er met de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop op te klikken. Wanneer u in het Configuratiescherm gekozen heeft voor <guilabel>Knopinfo activeren</guilabel> in de sectie <menuchoice><guimenu> Uiterlijk &amp; thema's</guimenu><guisubmenu>Stijl</guisubmenu></menuchoice>, dan krijgt u een korte beschrijving van de functie van de knop wanneer u de muisaanwijzer er op plaatst.</para>

<para>Sommige pictogrammen bevatten een klein zwart driehoekje in de rechterhoek. Wanneer u op zo'n knop de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop indruk en ingedrukt houdt dan zal er een menu worden geopend.</para> <para>Wanneer u met de <mousebutton>rechter</mousebutton>muisknop op de werkbalk klikt, komt het <link linkend="rmb-menus"><guilabel>Werkbalkmenu</guilabel></link> in beeld. Hiermee kunt u het uiterlijk en de positie van de werkbalk aanpassen.</para>

<para>De <interface>Locatiebalk</interface> toont het pad van de map, &URL; of bestand dat op dat moment in beeld is. U kunt in de locatiebalk ook een pad of &URL; typen. Druk daarna op &Enter; of op het pictogram <guiicon>Ga naar</guiicon> rechts van de locatiebalk. Het zwarte pictogram aan de linkerkant van de <interface>Locatiebalk</interface> wist de inhoud van het invoerveld.</para>

<para>De <interface>Bladwijzerbalk</interface> is de balk onder de <interface>Locatiebalk</interface>. Hier kunt u vaak gebruikte bladwijzers toevoegen. Zie voor meer informatie de sectie <link linkend="orgbmark">Bladwijzers organiseren</link>.</para>

<para>Het <interface>venster</interface> in het midden is het belangrijkste gedeelte van &konqueror; dit gedeelte laat de inhoud van een map, een webpagina, een document of afbeeldingen zien. Met het menu <link linkend="menu-window"><guimenu>Venster</guimenu></link> kunt u het scherm splitsen, zodat u gemakkelijk bestanden heen en weer kunt slepen. Ook kunt u &konqueror; meerdere tabladen laten openen. </para>

<para>De <interface>Statusbalk</interface> bevindt zich onderaan het venster geeft meestal wat algemene informatie over hetgene waarboven de muiscursor zich bevindt. Wanneer u het venster gesplitst hebt krijgt ieder deelvenster zijn eigen statusbalk. Daarin vindt u een klein groen lampje dat aangeeft welk deelvenster <quote>actief</quote> is. Wanneer u met de <mousebutton>rechter</mousebutton>muisknop op de statusbalk klikt komt het <link linkend="rmb-menus">statusbalk menu</link> tevoorschijn.</para>

<note><para>Uw versie van &konqueror; ziet er waarschijnlijk niet zo uit als in de schermafdruk. U kunt een hoop instellen in &konqueror;. Zoals:</para>

<itemizedlist>
<listitem><para>Met het menu <link linkend="menu-settings"><guimenu>Instellingen</guimenu></link> kunt u de menubalk, werkbalken of bladwijzerbalk in- of uitschakelen. U kunt zelfs een extra werkbalk toevoegen.</para></listitem>
<listitem><para>U kunt de balken ook <quote>inklappen</quote> door helemaal links op de werkbalk met de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop te klikken of verplaatsten door de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop in te drukken op de betreffende balk en ingedrukt te houden en daarna de muis te bewegen. Een dubbelklik op het linker gedeelte koppelt de balk los van het hoofdvenster. </para></listitem>
<listitem><para>Op deze schermafbeelding is het <link linkend="sidebar"> Navigatiepaneel</link> niet te zien.</para></listitem>
</itemizedlist>

<para>In de sectie <link linkend="config">&konqueror; configureren</link> vindt u meer informatie over hoe u het uiterlijk van &konqueror; kunt veranderen</para></note>

</sect1>

<sect1 id="bubble">
<title>Knopinfo en Wat is dit?</title>

<para>U kunt al een hoop te weten komen over &konqueror; zonder dit hele document door te lezen, simpel door gebruik te maken van de <guilabel>Knopinfo</guilabel> en de optie <guimenuitem>Wat is dit?</guimenuitem> in het menu <guimenu>Help</guimenu>.</para>

<para>Wanneer <guilabel>Knopinfo activeren</guilabel> is ingeschakeld in het &kcc; (TDE menu <menuchoice><guimenu>Configuratiecentrum</guimenu><guisubmenu>Uiterlijk &amp; thema's</guisubmenu><guisubmenu>Stijl</guisubmenu></menuchoice>, tabblad <guilabel>Stijl</guilabel>) krijgt u een korte beschrijving te zien van een werkbalkknop wanneer u de muisaanwijzer er even op laat staan.</para>

<para>U kunt <guimenuitem>Wat is dit?</guimenuitem> opvragen via het menu <guimenu>Help</guimenu>, door <keycombo action="simul">&Shift;<keycap>F1</keycap></keycombo> in te drukken of door met de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop op het vraagtekentje te drukken rechtsbovenin het venster van &konqueror;. Een vraagteken zal dan afgebeeld worden naast het pijltje van de cursor.</para>

<para>Wanneer dit vraagteken eenmaal zichtbaar is zal een klik met de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop niks uithalen tenzij u op een object drukt (of de tekst die daar bij hoort) dat <guimenuitem>Wat is dit?</guimenuitem> ondersteunt. Dit zal een korte beschrijving geven van de functie van dit object. De bijna alle vensters van &konqueror; ondersteunen deze mogelijkheid.</para>

</sect1>

<sect1 id="lmb-mmb">
<title>Acties met de <mousebutton>linker</mousebutton>- en <mousebutton>middelste</mousebutton> muisknop</title>

<para>U <quote>activeert</quote> een object in &konqueror; door er met de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop op te klikken. Dus</para>

<itemizedlist>

<listitem><para>Klik met de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop op een pictogram in de werkbalk om de bijbehorende actie uit te voeren. </para></listitem>
<listitem><para>Klik met de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop op een item in de menubalk om dat menu te openen.</para></listitem>
<listitem><para>Klik met de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop op een menu-item om de bijbehorende actie uit te voeren.</para></listitem> 
<listitem><para>Klik met de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop op een bladwijzer in de bladwijzerwerkbalk om de betreffende &URL; te openen.</para></listitem>
<listitem><para>Klik met de <mousebutton>linker</mousebutton> muisknop op een koppeling in een webpagina om die te volgen.</para></listitem>
<listitem><para>Klik met de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop op een map-pictogram of -naam &konqueror; zal dan de inhoud van deze map weergeven. </para></listitem>
<listitem><para>Door met de <mousebutton>linker</mousebutton>muisknop op een bestand te klikken zal &konqueror; proberen de juiste actie te ondernemen, uitgaande van het bestandstype. In het algemeen betekent dit het openen van een vooruitblik voor <acronym>HTML</acronym>-pagina's, teksten, afbeeldingen, multimediabestanden en <application>KOffice</application>-documenten in het venster van Konqueror zelf. (<quote>Vooruitblik</quote> betekent dat u de inhoud van het bestand kunt zien of horen, maar niet kunt wijzigen).</para> 

<para>&konqueror; bepaalt het bestandstype door de extensie te vergelijken met een lijst van bekende bestandsextensies. Als dat niet lukt probeert &konqueror; de bestandsextensie te bepalen aan de hand van de inhoud van het bestand. U kunt de lijst van bekende bestandstypes aanpassen in de sectie <guilabel>Bestandsassociaties</guilabel> van het venster <menuchoice><guimenu>Instellingen</guimenu><guimenuitem>Konqueror instellen... </guimenuitem></menuchoice>.</para></listitem>

</itemizedlist>

<para>Met de middelste muisknop op een bestand of map te klikken doet in principe hetzelfde als klikken met de linkermuisknop, behalve dat de actie uitgevoerd wordt in een nieuw venster. Dit gaat niet op wanneer de optie <guilabel>Koppelingen openen in nieuw tabblad in plaats van nieuw venster</guilabel> is aangevinkt in de onderdeel <guimenuitem>Webgedrag</guimenuitem> van het venster <menuchoice><guimenu>Instellingen</guimenu><guimenuitem>Konqueror instellen...</guimenuitem></menuchoice>. &konqueror; kan links in pagina's <menuchoice><guimenu>Snelkoppelingen</guimenu></menuchoice> en de <guibutton>Home</guibutton>, <guibutton>Naar boven</guibutton>, <guibutton>Terug</guibutton> en <guibutton> vooruit </guibutton> open in een nieuw tabblad.</para>

<para>Door de &Shift; toets ingedrukt te houden bij het klikken met de <mousebutton>middelste</mousebutton> muisknop wordt de koppeling in de achtergrond geopend.</para>
<important><para>Wanneer u met de middelste muisknop klikt op een leeg stuk van de hoofdweergave zal &konqueror; (indien mogelijk) de inhoud van het klembord in de Locatiebalk plaatsen en dit gebruiken als &URL;.</para></important>
</sect1>

<sect1 id="rmb-menus">
<title><mousebutton>Rechter</mousebutton>muisknop menu's</title>

<para>Door met de <mousebutton>rechter</mousebutton>muisknop te klikken op vrijwel ieder onderdeel van &konqueror;s venster zal een bijbehorend contextmenu worden geopend.</para>

<note><para>Wanneer de optie <guilabel>Rechter muisklik gaat terug in de geschiedenis</guilabel> is ingeschakeld zal een enkele <mousebutton>rechter</mousebutton> muisklik volstaan om een stap terug te doen. Dit is hetzelfde als op de knop <guibutton>Vorige</guibutton> te drukken. Wanneer dit aanstaat kunt u het context-menu opvragen door de muis te slepen tijdens het indrukken van de <mousebutton>rechter</mousebutton>muisknop.</para></note>

<variablelist>

<varlistentry>
<term>Op de titelbalk</term>
<listitem><para>Bij het klikken met de <mousebutton>rechter</mousebutton>muisknop in een leeg gedeelte van de titelbalk komt er een menu tevoorschijn waarmee u de positie en grootte van het venster kunt veranderen. U kunt via dit menu ook het venstergedrag wijzigen. Dit is dan van toepassing op alle vensters binnen &kde;. </para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term>Op de hoofdwerkbalk</term>
<listitem><para>Klik met de <mousebutton>rechter</mousebutton>muisknop op een leeg gedeelte van de hoofdwerkbalk om het werkbalkmenu op te vragen. Hier kunt u bijvoorbeeld instellen of u de werkbalk links, rechts, boven- of onderin het venster van &konqueror; wilt hebben. U kunt hier ook instellen welke knoppen u op de werkbalk hebt en bepalen of er enkel tekst, enkel pictogrammen of beide weergegeven moeten worden.</para></listitem> 
</varlistentry>

<varlistentry>
<term>Op de Locatiebalk</term>
<listitem><para>Klik met de <mousebutton>rechter</mousebutton>muisknop in het &URL;-veld om te knippen, kopiëren en plakken, of verander de instellingen om <link linkend="path-complete">automatisch tekst aan te vullen</link>.</para></listitem> 
</varlistentry>

<varlistentry>
<term>Op de Bladwijzerwerkbalk</term>
<listitem><para>Wanneer de Bladwijzerwerkbalk actief is, kunt u met de <mousebutton>rechter</mousebutton>muisknop op een lege plaats op de werkbalk klikken om het werkbalkmenu te openen. Hier kunt u de positie van de balk instellen en kiezen of items worden weergegeven met enkel tekst, enkel pictogrammen of beide. </para></listitem> 
</varlistentry>

<varlistentry>
<term>Binnenin een deelvenster</term>
<listitem><para>Wanneer u met de <mousebutton>rechter</mousebutton>muisknop op een leeg gedeelte van een deelvenster klikt krijgt u een menu met, naast andere dingen, opties als <guiicon>Naar boven</guiicon>, <guiicon>Terug</guiicon>, <guiicon>Verder</guiicon> en <guiicon>Herladen</guiicon>. </para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term>Op een bestand op map</term>
<listitem><para>Dit is de meest nuttige optie. Klikken met de <mousebutton>rechter</mousebutton>muisknop zal niet alleen het item selecteren, er komt ook een menu tevoorschijn met opties om te <guiicon>Knippen</guiicon>, <guiicon>Kopiëren</guiicon>, <guiicon>Hernoemen</guiicon>, <guiicon>Openen</guiicon>, toevoegen aan uw <guimenu>Bladwijzers</guimenu> de eigenschappen van het item te bekijken, het bestanden te hernoemen bewerken of openen met een specifiek programma.</para></listitem> </varlistentry>

<varlistentry>
<term>Op de statusbalk</term>
<listitem><para>Klik met de <mousebutton>rechter</mousebutton>muisknop op de statusbalk om een deelvenster toe te voegen of te verwijderen binnenin het venster van &konqueror;.</para></listitem> 
</varlistentry>
</variablelist>

</sect1>

<sect1 id="man-info">
<title>Help bekijken, man- en info-pagina's</title>

<para>U kunt &kde;-documentatie, &UNIX; Man- en Info-pagina's direct lezen in &konqueror; zonder dat u <application>KHelpCenter</application> dient te starten. </para>

<para>Om de documentatie van een &kde;-programma te openen, typ <userinput>help:/<replaceable>naam van de toepassing</replaceable></userinput> in het locatieveld. Voer bijvoorbeeld <userinput>help:/kmail</userinput> in om de documentatie van &kmail; te lezen. </para>

<para>&konqueror; maakt het u ook veel gemakkelijker om &UNIX; man-pagina's te lezen. Typ bijvoorbeeld in het locatieveld: <userinput>man:/touch</userinput> of <userinput>#touch</userinput> om de man-pagina van het commando <command>touch</command> te bekijken.</para> 

<para>Om door &UNIX; Info-pagina's te bladeren, typt u <userinput>info:/dir</userinput> in het locatieveld. Dit brengt u naar de hoofdmap van Info. Het is daarna een kwestie van op de juiste koppelingen klikken om de pagina te vinden die u wilt lezen. U kunt ook <userinput>info:/<replaceable>naam van de toepassing</replaceable></userinput> gebruiken om meteen naar de betreffende Info-pagina te gaan.</para>

<note><para>Helaas is de documentatie van &kde; zodanig opgeslagen dat ze niet met een andere browsers bekeken kan worden. Als u de documentatie liever vanuit een andere browser bekijkt kunt u terecht op <ulink url="http://docs.kde.org"> http://docs.kde.org</ulink>.</para></note>
</sect1>

</chapter>